به نقل از «قدس آنلاین»

اهمیت فرهنگ سازی در اجرای برنامه پزشکی خانواده

تاریخ انتشار: ۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۹۴۹۹۲

به عنوان نمونه اینکه آیا مخاطبان نوبت و نظم دهی در برنامه نظام ارجاع به متخصص را محدودیت می بینند و ترجیح می دهند با بی نظمی خدمت مورد نظر را دریافت کنند یا نظم دهی و تسریع دسترسی به متخصص مناسب؟ اگر گروه مخاطب تمایل به رعایت نظم داشته باشد، درک محاسن این برنامه ارزشمند راحت تر است چرا که نظم برای همه مزایای فردی و جمعی فراوان دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مخاطبان می دانند در چه ساعتی به کجا باید مراجعه کنند و چقدر برای آن ها زمان گذاشته خواهد شد و از صف های طولانی مطب ها و نوبت های طولانی تخصصی و فوق تخصصی راحت می شوند.

برای اجرای مراقبت های اولیه سلامت چند اصل مهم باید رعایت شوند و تیم پزشکی خانواده به عنوان دروازه ورود و نقطه تماس اول برای شروع خدمات سلامت محور بر اساس این اصول و به طور شخص محور، خانواده محور و جامعه نگر خدماتی جامع ، در دسترس، مقرون به صرفه و با کیفیت بالا و بدون دغدغه مالی را برای همه اقشار جامعه در هر گروه سنی و جنس که باشند ارایه خواهد کرد. موضوع بنیادین در برنامه پزشکی خانواده تفاوت بین نگاه تخصص محوری و نگاه جامع نگری است. حدود ۶۰ سال پیش پس از آنکه با پیشرفت سریع علوم، در حوزه پزشکی نیز نگاه دنیا به سمت تخصص محوری رفته بود (به این معنا که هم پزشکان تمایل به گرفتن تخصص دارند و هم وقتی مردم بیمار می شوند ترجیح می دادند به پزشک متخصص و یا حتی فوق تخصص مراجعه کنند) معایب فراوان تخصص محوری عیان و مشخص شد که این نگاه علاوه بر بار اقتصادی که برای خانواده دارد به لحاظ پزشکی و تشخیصی نیز آسیب هایی به بیمار خواهد زد . به عنوان مثال در بیماری های مزمن و پیچیده ممکن است بیمار برای درمان بخشی از مسائل جسمی خود به فوق تخصص غدد، برای روماتیسم پیشرفته زانوی خود دیگر به دکتر فوق تخصص زانو و برای قسمتی دیگر از مشکلات جسمی یا روانی نیز به یک فوق تخصص قلب یا روانشناس مراجعه کند و گرفتار درمان های پراکنده شود و از آنجا که بیماری هر عضو بدن و درمان های آن بر دیگر اعضا و عملکرد بدن تاثیراتی دارد ضرورت دارد کشورها برنامه ای برای یکپارچه سازی خدمات انجام دهند. زیرا در درمان های پراکنده نه تنها پزشکان متوجه نمی شوند بیمار چه خدمات مختلفی را دریافت کرده ، بیمار نیز نمی تواند درمان یکپارچه داشته باشند. بنابراین یکی از اهداف مهم برنامه پزشکی خانواده دریافت خدمات سلامت و درمان «یکپارچه و ادغام یافته» بیماران است. با اجرای کامل این برنامه در برخی کشورها افراد تحت پوشش برنامه، یک پزشک و مراقب سلامت دارند که از کودکی تا بلوغ و میانسالی و سالمندی مراقب سلامت همه افراد خانواده است و به تعبیری دیگر پزشک خانواده به نوعی وکیل سلامت خانواده می باشد.

برنامه پزشک خانواده از سال ها پیش در بسیاری از کشورهای توسعه یافته درحال اجرا می باشد. مفهوم داشتن یک پزشک خانوادگی در ایران نیز مفهوم غریبی نیست؛ به عنوان مثال در سال های نه چندان دور پزشکان عمومی در محله های مختلف اعضا خانواده را برای سال های طولانی تحت پوشش خدمات درمانی داشتند و نه تنها مادران برای درمان فرزندان خود به او مراجعه می کردند بلکه هنگامی که فرزندانشان بزرگ می شدند به دلیل «اعتمادی» که به این پزشک داشتند و همچنین شناختی که او از تاریخچه سلامت خانواده آن ها داشت، برای درمان نوه های خود نیز به همان پزشک مراجعه می کردند بنابر این داشتن پزشک خانوادگی نگاه تازه ای در جامعه ما نیست.

در خصوص این طرح چند نکته ضرورت دارد که باید به آن ها توجه کرد؛ گاهی بیماران به پزشکان متخصص مختلف مراجعه می کنند و نسخه هایی که برای آن ها تجویز می شود را تهیه می کنند و ممکن است در نسخه های آن ها یک دارو با نام های مختلف که در بازار دارو وجود دارد تجویز شده باشد، اما بیمار متوجه تفاوت این داروها نشود و آن ها را مصرف کند. این موضوع در مورد سالمندان احتمال بیشتری دارد. درحالی که اگر تیم پزشکی خانواده در کنار این خانواده یا سالمند باشد، می توانند نسخه های تکراری را حذف و در تشخیص دقیق بیماری به او کمک کنند.

گاهی یک بیمار به چند متخصص مراجعه می کند و آزمایش های تشخیصی متعدد برای او تجویز می شود و درنهایت متوجه می شوند چه درمانی برای او مناسب است. درحالی که اگر از ابتدا به یک متخصص پزشکی خانواده که تخصص او کل نگری است مراجعه می کرد، با بررسی تاریخچه خانوادگی او در زمانی کوتاه تر و صرف هزینه های کمتر بیماری او را تشخیص می داد و روند درمان تسهیل می شد. 

گرفتن شرح حال و سابقه خانوادگی و دانستن تاریخچه خانوادگی بیمار یکی از مهارت های مهم طبابت است و هنگامی که پزشک یا مراقب سلامت تاریخچه ژنتیکی بیمار، سن، تحصیلات، شغل، محل سکونت و میزان درآمد و ارتباطات افراد خانواده را می داند، می تواند با در نظر گرفتن شرایط ژنتیکی آن ها، شغل و شرایط خانوادگی فرد، بیماری های غیر واگیر مثل دیابت یا فشار خون بالا را در مراحل زودرس و  اولیه یا حتی مراحل بدون علامت تشخیص دهد و برای درمان سایر بیماری های آن ها نیز  با درنظر گرفتن شرایط خانوادگی برای آن ها بهترین درمان را انتخاب کند. تداوم مراقبت در این برنامه نقش محوری دارد و در سه دسته بندی تداوم مراقبت ها را می توان قرار داد: تداوم اطلاعات سلامت و تشکیل پرونده سلامت، تداوم زمانی و تشخیص بیماری های مهم در مراحل اولیه و زودرس و تداوم بین فردی که نتیجه اش ارتباط موثر و همراه با اعتماد بین پزشک و بیمار خواهد بود که می تواند به تشخیص دقیق و سریع بیماری بسیار کمک کند. این موارد بخشی از مزایای اجرای صحیح برنامه پزشکی خانواده است که می تواند به افراد در تشخیص زودهنگام و تشخیص دقیق بیماری کمک کند .

منبع: قدس آنلاین

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: برنامه پزشکی خانواده برنامه پزشک برای درمان فوق تخصص

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۹۴۹۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تغییر نام جزیره ابوموسی

 به گزارش تابناک، محمدمهدی اسماعیلی روز سه‌شنبه( ۱۱ اردیبهشت) در هشتصد و نوزدهمین جلسه شورای فرهنگ عمومی کشور اظهار داشت: «با توجه به صورت گرفتن عملیات «وعده صادق» علیه رژیم صهیونسیتی، در مورد ثبت این روز در تقویم نیز بحث و بررسی صورت گرفت.»

وی همچنین با تبریک روز معلم، روز کارگر و روز خلیج فارس گفت: تغییر نام جزیره ابوموسی به بوموسی در دستور کار دولت قرار دارد؛ یاد شهدایی که در خلیج فارس به شهادت رسیدند از جمله شهید مهدوی را نیز گرامی می‌داریم.

اسماعیلی با گرامی‌داشت یاد شهدایی که در جنگ با پرتغال به شهادت رسیدند، افزود: روز ملی خلیج فارس روز فتح بندرعباس و مناطق در اختیار پرتغال و روز شکست غربی‌ها از ملت ایران است که دولت شیعی صفوی توانست در این مبارزه پیروز شود.
وزیر فرهنگ پس از ارائه گزارش معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز گفت: کسانی که از میانسالی عبور کرده‌اند ارزش اقدامات مربوط به سلامت را می‌دانند؛ در همین راستا به تبیین گسترده در مورد ضرورت این کار نیاز داریم، امیدوارم این رویکرد به عنوان بخش مهمی از فرهنگ عمومی کشور که تاثیر مستقیم بر سبک زندگی دارد، تلقی شود.

وی در ادامه پس از شنیدن گزارش رئیس شورای فرهنگ عمومی زنجان گفت: اولویت‌های ملی را اعلام می‌کنیم که اولویت‌های استانی و شهرستانی هم در آن قرار دارد؛ اما مسأله واحدی نیستند؛ سال گذشته پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌ها و سبک‌زندگی را انجام دادیم، به ازای هر شهرستان می‌توانیم خروجی کتاب مستقلی را ارائه کنیم امسال هم مشابه سال ۱۴۰۲ اولویت‌هایی اعلام کردیم و وضعیت توصیفی ملی آن‌ها بیان می‌شود.

اسماعیلی افزود: شورای فرهنگ عمومی استان‌ها برش استانی خود را خواهند داشت؛ شهرستان‌ها نیز همین طور، ممکن است در شهرستانی مساله طلاق پررنگ باشد در شهرستانی دیگر مسأله مواد مخدر که باید همه این مسائل مدنظر قرار گیرد.

اسماعیلی ادامه داد: در سفر اخیر به پاکستان و سریلانکا هیچ اجتماعی نبود مگر اینکه مردم مسلمان این کشور‌ها با شور و شعف از این اقدام جمهوری اسلامی تشکر کنند.

در این جلسه حسین فرشیدی معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گزارشی از اقدامات انجام شده در هفته سلامت و محمدامین محمدی دبیر کارگروه تغذیه و سلامت خانواده در رویداد ملی خانواده و فرهنگ عامه گزارشی در مورد اقدامات اجرایی در حوزه سفره خانواده و ارتقای سطح سلامت تغذیه در بین جوانان و اعضای خانواده و توجه به جنگ فرهنگی و تغییر سبک تغذیه سالم در جامعه ارائه کردند.

در ادامه جلسه آیت الله علی خاتمی رئیس شورای فرهنگ عمومی زنجان نیز گزارشی از فعالیت‌های شورای فرهنگ عمومی این استان ارائه کرد.

بررسی مناسبت‌های تقویم ۱۴۰۴هجری شمسی نیز از دیگر دستورکار‌های این جلسه بود.

منبع: ایرنا